zeus – popüler sözlük
"Tanrıların ve İnsanların Babası"  Yunan  ve Roma mitolojisinde baş tanrıdır.  Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır.  Artibüsü elinde bir şimşektir.  Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır.  Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir.  Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğudur.
Doğumu
Kronos ile Rhea'nın evliliklerinden Hestia, Demeter, Hera adlarında üç kızla, Hades, Poseidon, Zeus adlı üç erkek çocuk dünyaya gelir. Babası Uranüs'e yaptıklarını unutmayan Kronos, çocuklarının isyan etmesinden ve sonunun babası gibi olmasından korkup her doğan çocuğunu yutar.  Bu duruma üzülen Rhea ise Gaia'nın öğütleri ile Zeus'u Kronos'un elinden kurtarır. Rhea kundak bezlerine sardığı bir taşı Kronos'a verir. Kronos durumu fark etmeyerek bebek yerine taşı yutar. Rhea, Zeus'u yanına alarak gecenin karanlığında gizlice Girit'de Gaia 'ya çocuğunu verir.  Gaia Zeus'u  bir mağaranın içinde saklar. Rhea tarafından bırakıldıktan sonra Gaia tarafından yetiştirilir. Amalthea adlı bir keçi ile Kourete'ler tarafından yetiştirilir. Ormanların sık dalları arasında büyüyen Zeus'un ağlamalarını babası Kronos duymasın diye Koureteler da onun başında kalkanlarını çarparak gürültüler çıkarırlar.
Kronos'a İsyan Edişi ve Tanrıların Kralı Oluşu
Olgunluk çağına gelince Zeus, Kronos a isyan eder.  İlk iş olarak Tartarus da Kronos'un hapsettiği Kiklopları ve elli başlı, yüz kollu Hekatonkheirleri serbest bırakır. Kikloplar ise buna karşılık yıldırımlarını hediye eder. Savaş, Kiklopların Hekatonkheirlerle birlikte devasa büyüklükteki kayaları gökyüzündeki titanlara savurmasıyla başlar. Her bir Hekatonkheir, yüz koluyla aynı anda yüz taş atabildiğinden aynı anda çok büyük miktardaki iri kayayı titanlara atarak onları geri püskürtürler. Bu esnada Zeus da şimşekleri ile Titanlara saldırır. Sonra da Rhea'nın verdiği kusturucu bir içecek ile Kronos'u yuttuğu kardeşlerini çıkarmaya zorlar. Sonra da Kronos un hayalarını keser denize atar. (Yine yunan mitolojisine göre denizde kronosun hayalarının düşmesiyle oluşan köpüklerden afrodit doğar kıbrıs da karaya çıkar. ) Kronos u Tartarus'a atar. Bu savaşta Zeus'a karşı savaşan titanlardan biri olan Atlas, Zeus tarafından gök kubbeyi omuzlarında taşımakla cezalandırılır. Bunların ardından Zeus, Poseidon ve Hades arasında iktidar paylaşma anlaşması yapılır. Ve Hades'e yer altı, Poseidon'a denizler Zeus'a ise gökler düşer.

İnsanların Ve Hayvanların Yaratılışı ve Prometheus un İsyanı

Zeus insanları ve hayvanları yaratma görevini prometheus(önceden gören) ve epimetheus(sonradan gören) adlı titan kardeşlere verir. prometheus kardeşi epimetheus'uuyarmasına rağmen epimetheus tüm güzel özellikleri hayvanlara dağıtır. Sıra insan a geldiğinde ellerinde iyi bir özellik kalmamıştır. prometheus bazı kaynaklara göre gözyaşından ve balçkdan şekil verir ve olimpos da hepaistos un demir ocağından bir kıvılcım çalar. Narteks bitkisinden bir Asanın içindeki kovukda saklayarak kaçırır. İnsanı yaratmakda son olarakda bu kıvılcımı kullanır.

Bir gün tanrılar zeus a adaklarını-vergilerini sunarken Prometheus da iki tepsi etle zeus un karşısına çıkar. ve yüce zeus un seçmesini ister. Biri zeus a verilecek diğeri ise insanlara sunulacaktır. zeus temiz et dolu bir tepsi ile sakatat dolu tepsiler arasında temiz eti seçer. fakat temiz eti kaldırdığında altında sakat dolu olduğunu, sakat atla kapalı olanın ise temiz etle dolu olduğunu öğrenince prometheus u cezalandırıp kafkas dağlarında zincirler. her gün karaciğerini bir kartal gelip yiyecektir ve ölümsüz tanrı prometheus un karaciğeri hergün yenilenecek ve bu işkenceyi hergün tekrar çekecektir.

Metis, Zeus'tan hamile kalır. Zeus ise Gaia'nın 'Metis'in doğuracağı çocuğun iktidarına el koyacak' şeklindeki kehanetine uyarak Metis hamileyken onu yutar. ve kafası şişmeye başlar. prometheus la anlaşma yaparak kehaneti bozması karşılığında affeder.  prometheusda 'metisden doğacak olan' kehanetine dayanarak hepaistosla beraber zeusun anlını yarıp athenayı doğururlar. Böylece athena zeus dan doğmuş olur.  daha sonra Zeus'un kafasından doğar. Zeus kızının kendini affetmesi için ona mızrak, miğfer ve kalkan verir. Böylece Zeus, kuşaktan kuşağa geçen iktidar lanetini yok eder ve böylece değişmez bir düzen kurar.
Zeus ve Aşk Maceraları Hera 
Hera, Zeus’un kardeşi aynı zamanda tek resmi karısıdır.  Gaia, Hera’ya doğurganlık simgesi olarak nar verir. Hera onu Hesperidlerin bahçesine diker. Bu evlilik yeryüzünde bolluk ve verimlilik simgesidir. Bu nedenle bu evliliğe  “Hieros Gamos”(kutsal evlilik) adı verilir.

En konuşulan özelliği çapkın oluşudur. Bir kişiyi elde etmek için yapamayacağı yoktur. Zeus'un Leda için kuğu, Antiope için satir, Ganimedes için Kartal, Aegina için ateş, Danae için altın yağmuru, Alkmene için kocasının kılığına, Hera için guguk kuşu, Callisto için Bakire Tanrıça Artemis'in kılığına,Mnemosyne için yakışıklı bir çoban, İo için bulut, Demeter için geyik, Europa için boğa donuna girmiştir. Ölümlü ölümsüz herkese aşık olabilen tanrıların tanrısı Zeus çapkınlığı yüzünden eşi Hera tarafından sürekli takip ettirilmektedir.