Avrupa (ispanya'nın atapuerca olarak adlandılan mağaralar bölgesinde elde edilen buluntular üzerinde yapılan inceleme sonucu) kıtasında 1milyon yıllık ayak izlerine rastlanan ve artık ona avrupalı ön insan da denilen insansı.
Neandertal, avcılık ve toplayıcılık üzerine edindiği küçük grup deneyimleri ile sapiens' e zafer yolunu açan birikimlerin sahibidir de, 250-300 kişilik gruplar Neandertal'den esinlenerek o büyük sayılarını küçük gruplara bölerek avcı-toplayıcı hayatı sürdürmeyi ve parçalanıp bütünleşmeyi öğrenmişlerdir. İsyisnalar hariç olsa da her kalabalık nitelik üretmez, çoğunlukla sürü üretir. Ama, her grup, grup olma ve hele çekirdek grup olmada kararlıysa -çünkü seçtiği hayat onu savaş için/av için olan bu ideal sayıya zorlar- sürü olmanın değil grup olmanın bilinciyle şekillenir. Bu yüzden Neandertal'ler 25-30 sayının üzerine çıkamadılar.
Neandertal'den aldığı dersleri deneyimleyen sapiens ruhunu ve doğasını daha da geliştirerek kitleler oluşturmayı öğrendi.
Neandertal, avcılık ve toplayıcılık üzerine edindiği küçük grup deneyimleri ile sapiens' e zafer yolunu açan birikimlerin sahibidir de, 250-300 kişilik gruplar Neandertal'den esinlenerek o büyük sayılarını küçük gruplara bölerek avcı-toplayıcı hayatı sürdürmeyi ve parçalanıp bütünleşmeyi öğrenmişlerdir. İsyisnalar hariç olsa da her kalabalık nitelik üretmez, çoğunlukla sürü üretir. Ama, her grup, grup olma ve hele çekirdek grup olmada kararlıysa -çünkü seçtiği hayat onu savaş için/av için olan bu ideal sayıya zorlar- sürü olmanın değil grup olmanın bilinciyle şekillenir. Bu yüzden Neandertal'ler 25-30 sayının üzerine çıkamadılar.
Neandertal'den aldığı dersleri deneyimleyen sapiens ruhunu ve doğasını daha da geliştirerek kitleler oluşturmayı öğrendi.